Werken op een schuin dak kan gevaarlijk zijn, denk aan glijden of onstabiele ondergronden zoals dakpannen. Het gebruik van valbeveiliging op schuine daken wordt vaak niet dan wel toegepast. Veel personen associëren het gebruik van valbeveiliging met het dragen van een harnas dat is verbonden met een ankerpunt, zoals vaak te zien is op bouwplaatsen of andere werkgebieden waar veiligheid streng wordt gecontroleerd. Kortom valbeveiliging op schuine daken is beslist een pré om te hebben bij deze werkzaamheden.
Echter, weten veel mensen niet dat valbeveiliging ook moet worden gebruikt tijdens kortdurende onderhoudswerkzaamheden, zo ook op reeds bestaande woningbouw. Dit houdt in dat schilders, schoorsteenvegers en installatie personeel van bijvoorbeeld zonnepanelen, ook niet op hellende daken hoger dan 2,5 meter (10 voet) mogen werken als ze niet beschermd zijn tegen valgevaar.
Vooral voor korte onderhoudswerkzaamheden wordt het dragen van valbeveiliging sterk verwaarloosd omdat valbescherming als onhandig en moeilijk wordt beschouwd. Daarnaast ontbreekt er in de meeste gevallen een ankerpunt om aan te haken, en daar waar iets niet aanwezig is, zal er ook niet aan worden gedacht.
Het gebruik van Persoonlijke valbeveiliging op schuine daken
Volgens de ABC van valbeveiliging moet een persoonlijk valbeveiligingssysteem ten minste bestaan uit de volgende drie elementen: Een ankerpunt (A, anchorpoint), een veiligheidsharnas (B, body support) en een verbindingmiddel (C, een Connector). De gebruiker draagt het harnas dat is verbonden met bijvoorbeeld een vanglijn. De vanglijn is aan de andere kant bevestigd aan het ankerpunt. De gebruiker is met dit persoonlijke valbeveiliging systeem gezekerd tegen valgevaar.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht bij valbeveiliging op schuine daken, hoeft een ankerpunt niet per se boven het hoofd te worden geplaatst. Door gebruik te maken van een werplijn kan een vanglijn over het dak worden geworpen en over het dak worden getrokken. Dit stelt gebruikers in staat om een ankerpunt aan de andere kant van het hellende dak te creëren. Denk bijvoorbeeld aan de boom in de achtertuin, of een auto op een oprit. De drie methoden om een ankerpunt te creëren voor werk op een hellend dak worden hieronder beschreven en vereisen allemaal het gebruik van een werplijn voor de installatie van het ankerpunt. Ook moet een geschikte veiligheidshaak worden gebruikt om het touw aan het ankerpunt te bevestigen.
De toepasselijke standaard schrijft voor: een ankerpunt moet gedurende 3 minuten een kracht van 10 kN kunnen weerstaan. Dit is natuurlijk vrij moeilijk te meten. Om die reden worden hieronder drie van de meest voorkomende methoden beschreven om een ankerpunt te creëren voor werk op een hellend dak:
- Het gebruik van een strop
- Het gebruiken van een deurpostanker
- Het gebruiken van een vast ankerpunt
Het gebruik van een strop
Een strop is een polyamide band die wordt vastgebonden aan een stevig object aan de tegenoverliggende kant van de werklocatie op het hellende dak. De veiligheidshaak aan het uiteinde van het touw (dat over het hellende dak loopt) is verbonden met de strop.
Welke solide objecten kunnen worden gebruikt om een strop aan vast te bevestigen?
- Een sterke, levende boom met een grote diameter.
- Het sleepoog van een bestelwagen.
Let op: het is belangrijk dat altijd iemand toezicht houdt op het ankerpunt en het touw in het geval dat een ongeluk plaats vindt.
Een stevig object binnen het gebouw, zoals de kolom van een wenteltrap, kan ook worden gebruikt.
De sling mag NOOIT worden vastgebonden aan de volgende objecten:
- Een raamkozijn
- Het wiel van een auto
- Een lantaarnpaal
Bij werk op een schuin dak heeft het gebruik van een strop vaak de voorkeur boven de andere hier genoemde methoden. Het is de eenvoudigste methode, die geen schade veroorzaakt.
Helaas zal er niet altijd een sterke boom beschikbaar zijn en zal het niet altijd mogelijk zijn om een busje in de buurt van het dak te parkeren. Gelukkig is een strop niet de enige optie.
Gebruik van een deurpostanker
Deurpostankers zijn ontworpen om in een deurkozijn of raamkozijn te worden gemonteerd. Ze kunnen het beste worden omschreven als buizen met een veiligheidsoog en twee klemmen die op verschillende breedtes kunnen worden ingesteld. Het touw dat over het schuine dak loopt, kan met een veiligheidshaak aan het veiligheidsoog worden bevestigd.
Een deurpostanker kan worden geklemd tussen het kozijn van een raam of de posten van een deur. Het deurpostanker is echter altijd breder dan het kozijn of de deurpost, wat betekent dat het niet kan worden geïnstalleerd als er geen ruimte is voor het uitstekende uiteinde.
Als het deurpostanker niet aan de voor- of achterdeur van het gebouw kan worden gemonteerd, kan ook een binnendeur worden gebruikt, mits de deurpost in een dragende muur zit. Als er een luik is om toegang te krijgen tot een kruipruimte achter de voordeur, kan dit luik ook worden gebruikt om een deurpostanker te monteren.
Het gebruik van een vast ankerpunt
Als het gebruik van de bovenstaande tijdelijke ankerpunten niet mogelijk is, is er altijd de mogelijkheid om een ankerpunt in een muur te boren. Een vast ankerpunt kan na gebruik ook worden verwijderd, zodat alleen de boorgaten zichtbaar blijven.
Er zijn tegenwoordig veel verschillende vaste ankerpunten op de markt die geschikt zijn voor verschillende soorten oppervlakken, zoals beton, bakstenen of staal. Als een vast ankerpunt wordt gebruikt om toegang te krijgen tot schuine daken, moet het altijd dicht bij het midden van het dak worden geïnstalleerd.
In de meeste gevallen zal een klant waarschijnlijk goedkeuring moeten geven voor de installatie van een vast ankerpunt, voordat iemand een gat in de muur boort. Indien nodig kan een gebruiker erop wijzen dat het de verantwoordelijkheid van de gebouweigenaar is om veilig werk op hoogte aan zijn of haar gebouw te faciliteren, en de verantwoordelijkheid van een werkgever om een veilige werkomgeving voor zijn of haar werknemers te bieden.
De bovenstaande methoden zijn slechts algemene beschrijvingen van veelvoorkomende toepassingen. Raadpleeg altijd de gebruikershandleiding voordat u een van de PBM’s gebruikt die in dit bericht worden besproken!
Meer informatie?
Als u meer informatie wilt over onze valbeveiligingsoplossingen, vraag dan onze brochure over valbeveiliging aan. Voor advies over de meest geschikte valbeveiligingsoplossing voor uw gebouw of project kunt u het beste direct contact met ons opnemen.