In dit artikel bespreken we het belang van het gebruik van valbeveiliging bij het werken met een hoogwerker, ook wel bekend als een hoogwerker met een knikarm of mobiele hoogwerker. Hoewel niet alle landen het gebruik van valbeveiliging bij mobiele hoogwerkers voorschrijven, wordt het vaak aanbevolen vanwege het verhoogde risico wanneer de juiste PBM (Persoonlijke Beschermingsmiddelen) ontbreken. Zonder de juiste uitrusting kan de werkgever, opzichter of aannemer die verantwoordelijk is voor de veiligheid van de werknemers aansprakelijk worden gesteld voor eventuele ongevallen.
Waarom komen ongelukken met hoogwerkers zo vaak voor?
Hoogwerkers zijn een populaire manier om op hoogte te werken, omdat ze mobiel zijn en snel ingezet kunnen worden. De meerderheid van de hoogwerkers wordt verhuurd zonder juiste training of een medewerker die assisteert.
Dus al die hoogwerkers worden gebruikt door veel verschillende (meestal ongetrainde) bestuurders. Hoewel het bezit van een certificaat vereist is in de meeste industrieën, wordt dit meestal niet gevraagd bij de verhuur van de hoogwerker.
Gek maar waar: iedereen ouder dan 18 jaar kan in de meeste Europese landen een hoogwerker huren!
Daarom is het geen verrassing dat er regelmatig ongelukken met hoogwerkers gebeuren. De overgrote meerderheid van deze ongelukken wordt ten minste gedeeltelijk veroorzaakt door menselijke fouten.
Waarom valbeveiliging gebruiken?
Gebruikers moeten vaak buiten het platform reiken om hun werk uit te voeren, soms terwijl ze werken met zware gereedschappen. Natuurlijk is het ten strengste verboden om op de leuningen van het werkplatform te klimmen of te staan, maar dat weerhoudt niet iedereen.
Het meest onderschatte gevaar ligt echter in het verplaatsen van de hoogwerker. Zelfs een kleine kuil of hobbel in het oppervlak kan ervoor zorgen dat de gebruiker met grote kracht van het platform wordt geslingerd. Zelfs met het platform in een lage positie kunnen hierdoor ernstige verwondingen ontstaan.
Wanneer is valbeveiliging verplicht?
Het korte antwoord is: altijd wanneer het wordt vermeld. En dat is bijna altijd het geval. Zo niet in een risicoanalyse of taakanalyse voor veiligheid, dan zeker in de handleiding van de hoogwerker. In veel industrieën zijn er specifieke veiligheidsvoorschriften of werkvoorschriften die het gebruik van valbeveiligingsuitrusting voorschrijven bij het werken met hoogwerkers.
Dus ondanks het feit dat er zelfs in 2016 geen Europese wet is die expliciet stelt dat het dragen van valbeveiliging in een hoogwerker verplicht is, kan het niet naleven van schriftelijke procedures toch leiden tot een boete bij inspectie. Het zal zelfs leiden tot verhoogde aansprakelijkheid als er een ongeluk plaatsvindt.
Welke soorten PBM’s zijn nodig?
Volgens de ABC van valbeveiliging moet een persoonlijk valbeveiligingssysteem altijd bestaan uit de volgende drie elementen:
- Ankerpunt
- Body Support (harnas)
- Connectoren
Dit geldt ook voor valbeveiliging in hoogwerkers.
Bij het werken vanaf een verhoogd platform met leuningen aan alle zijden, moet een valbeveiligingssysteem worden gebruikt om werknemers te beperken. Met een werkbeperkingssysteem (ook bekend als een werkpositioneringssysteem) voorkomt de lengte van een gebruikerslijnen dat hij/zij zich in een positie bevindt waaruit een val zou kunnen plaatsvinden.
Ankerpunten
Als het gebruik van valbeveiliging is opgenomen in de handleiding van een mobiel verhoogd werkplatform, moet het werkplatform een veiligheidsoog hebben voor het bevestigen van het ankerpunt, meestal op lage hoogte. Als er geen veiligheidsoog is, dan is het platform NIET veilig voor gebruik!
Body Support
In tegenstelling tot wat men in de handleiding van een mobiel verhoogd werkplatform kan lezen, wordt het niet aanbevolen om een heupgordel binnen het werkplatform te dragen. Als een gebruiker toevallig uit het platform valt (door misbruik van de apparatuur) en zijn val wordt gestopt door een heupgordel, dan kan de schok op het lichaam van de gebruiker ernstige letsels veroorzaken.
Een goedgekeurd lichaamsharnas daarentegen is geschikt om een gebruiker te beschermen, zelfs als (opnieuw, door misbruik van de apparatuur) een val toch plaatsvindt. Werk in het platform vereist een harnas met een bevestigingspunt op de rug.
Connectoren
Aangezien werken met een mobiel verhoogd platform betekent dat de valhoogte variabel is, wordt het gebruik van een energieabsorberende lijn niet aanbevolen. In plaats daarvan moet een lijn die geschikt is voor werkbeperking (ook bekend als werkpositionering) worden gebruikt. Een lijn met een vaste lengte sluit het risico op misbruik zoveel mogelijk uit.
Samenvattend: gebruikers kunnen veilig werken met een mobiel verhoogd werkplatform met behulp van een beperkingslijn die aan de achterkant van het gedragen harnas is bevestigd en die is vastgemaakt aan een veiligheidsoog dat is geïntegreerd in het werkplatform.
Speciale omstandigheden
Onder bepaalde omstandigheden wordt het gebruik van valbeveiliging in een mobiel werkplatform niet aanbevolen, bijvoorbeeld als het werk boven water plaatsvindt waar het gevaar om te verdrinken groter is dan het valgevaar. In dat geval zou het dragen van een reddingsvest een betere veiligheidsoplossing zijn. Een dergelijke beslissing moet echter voldoende worden onderbouwd in de risicoanalyse of taakanalyse voor veiligheid.
Download onze Factsheet!
Als u meer informatie wilt over het werken in hoogwerkers of zelfs schaarliften. Vul het formulier in om een factsheet rechtstreeks in uw inbox te ontvangen. Als u meer wilt weten over de meest geschikte valbeveiligingsoplossing voor uw project, neem dan gerust contact op met een van onze experts.