Als je moet werken in nauwe ruimten dan is het gebruik van de juiste valbeveiliging PBM essentieel (Persoonlijke beschermingsmiddelen). Als specialist in werken op hoogte ken je de risico’s van vallen van hoogte, maar in nauwe ruimten zijn de regels beperkt als het gaat om afdalen of het redden van personen. In dit blog nemen we je mee in het werken met mobiele valbeveiliging in nauwe mangaten en andere besloten ruimten.
Mobiele valbeveiliging geeft je soms, naast het veilig werken op hoogte, ook de mogelijkheid om een veilige en snelle afdaling te maken. Dit soort tijdelijke systemen zijn veelal bedoeld voor werk in de industrie waar men te maken heeft met besloten ruimtes. Belangrijk is in elk geval dan men veilig kan afdalen wanneer dat nodig is.
Werken in besloten ruimten met mobiele valbeveiliging
Werken in besloten ruimten met valbeveiliging is een belangrijk aspect van veiligheidsprocedures, vooral in sectoren zoals de industrie, de bouw en de scheepvaart. Besloten ruimten zijn vaak kleine, afgesloten omgevingen met beperkte toegang, zoals tanks, silo’s, leidingen, putten en kelders. Deze ruimten kunnen diverse risico’s met zich meebrengen, waaronder verstikking, vergiftiging door gassen of dampen, brand en het risico op vallen van hoogte.
Om de veiligheid van werknemers te waarborgen, is het essentieel om valbeveiligingsmaatregelen te implementeren bij het werken in besloten ruimten. Dit omvat vaak het gebruik van valbeschermingsuitrusting, zoals harnassen, veiligheidslijnen en ankerpunten.
Training
Bij het werken in besloten ruimten met valbeveiliging moeten werknemers ook worden getraind in het herkennen van risico’s, het gebruik van beschermende uitrusting en noodprocedures in geval van een noodsituatie (reddingsplan). Daarnaast is het van cruciaal belang om de besloten ruimte vooraf grondig te controleren op mogelijke gevaren, zoals giftige gassen of een gebrek aan zuurstof, en om de ruimte te ventileren indien nodig. Een goede Risico-inventarisatie en evaluatie is dan ook verplicht.
Het naleven van strikte veiligheidsprotocollen en het regelmatig trainen van personeel kan helpen om de risico’s bij het werken in besloten ruimten met valbeveiliging tot een minimum te beperken en ervoor te zorgen dat werknemers veilig en gezond blijven tijdens hun werkzaamheden.
Wat staat er in de wetgeving over werken in besloten ruimten?
In Nederland zijn de regels met betrekking tot veiligheid en gezondheid op de werkplek vastgelegd in de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet). Specifiek met betrekking tot werken in besloten ruimten en valbeveiliging zijn er verschillende relevante regels en voorschriften:
Arbobesluit, Hoofdstuk 3, paragraaf 7 (Arbeidsmiddelen): Dit gedeelte van het Arbobesluit bevat voorschriften met betrekking tot het gebruik van arbeidsmiddelen, waaronder ook valbeveiligingsmiddelen zoals harnassen, veiligheidslijnen en ankerpunten. Werkgevers zijn verplicht om te zorgen voor veilige arbeidsmiddelen en deze op de juiste wijze te onderhouden.
Arbobesluit, Hoofdstuk 3, paragraaf 9 (Werken in besloten ruimten): Hierin zijn specifieke voorschriften opgenomen met betrekking tot het werken in besloten ruimten, waarbij ook aspecten van valbeveiliging aan bod komen. Werkgevers zijn verplicht om risico’s te inventariseren en te evalueren bij het werken in besloten ruimten en passende maatregelen te nemen om de veiligheid van werknemers te waarborgen.
Arbobesluit, Hoofdstuk 7, paragraaf 2 (Valgevaar): Dit gedeelte behandelt specifiek het risico van vallen op de werkplek en bevat voorschriften met betrekking tot het voorkomen van valgevaar en het gebruik van valbeveiligingsmiddelen.
Naast het Arbobesluit bestaat ook de Arbeidsomstandighedenwet:
Arbeidsomstandighedenwet (ISZW): “De werkgever moet zorgen voor de veiligheid en gezondheid van werknemers inzake alle met de arbeid verbonden aspecten en voert daartoe een beleid dat is gericht op zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden.” Voorbeelden zijn:
- R(isico) I(nventarisatie) & E(valuatie) (H2, Art. 5.1)
- Plan van aanpak (H2, Art. 5.3)
- Training en instructie (H2, Art. 8)
- Redding- en evacuatieplan (H2, Art. 3E).
Naast de Arbowet en het Arbobesluit kunnen ook relevante bepalingen te vinden zijn in aanvullende regelgeving, zoals de Europese Richtlijn Arbeidsmiddelen (Machinerichtlijn) en internationale normen zoals de EN-normen voor persoonlijke beschermingsmiddelen.
Welke valbeveiliging PBM je kunt gebruiken in besloten ruimten en waarom
Met werken in besloten wil je twee belangrijke voordelen met je mee hebben namelijk: Ten eerste, dat wanneer een val plaatsvindt deze direct kan worden gestopt. En ten tweede, dat je veilig omhoog of naar beneden kunt worden gebracht. Hieronder bespreken we 2 soorten PBM die geschikt zijn voor besloten ruimten.
Vast staat zeker dat je het ABC van valbeveiliging moet hanteren wil je dit veilig kunnen doen. We splitten het ABC van valbeveiliging uit onder de onderdelen: Ankerpunten, Body Support en Connectoren. Hieronder volgen geschikte valbeveiliging PBM voor het werk in besloten ruimten.
A. Ankerpunt: Driepoot met lierfunctie — De lierfunctie van een valstopapparaat dient alleen om te hijsen. De werknemer afdalen door een mangat behoeft meer dan een valstopapparaat alleen, namelijk een ankerpunt en een afdaalapparaat. Een driepoot met lierfunctie bevat beiden waaraan men zowel kan afdalen als kan hijsen. De driepoot heeft een secundair ankerpunt waar het valstopapparaat aan kan worden gehangen als dubbele zekering en als element om te traceren. Een dergelijke driepoot is geschikt voor werk in besloten ruimten zoals: pijpen en leidingen, silo’s, mangaten en ander ondergronds werk.
B. Bodysupport: Veiligheidsharnas — Dit gedeelte van het Arbobesluit bevat voorschriften met betrekking tot het gebruik van arbeidsmiddelen, waaronder ook valbeveiligingsmiddelen zoals harnassen, veiligheidslijnen en ankerpunten. Werkgevers zijn verplicht om te zorgen voor veilige arbeidsmiddelen en deze op de juiste wijze te onderhouden.
C. Connector: Valstopapparaten met of zonder lierfunctie — Een valstopapparaat met een lierfunctie is een ideale kandidaat om een val direct te stoppen. Wanneer het afdalen te snel gaat (lees vallen) zal het apparaat de val direct blokkeren. Bevat hat apparaat een lierfunctie dan kan de kabel weer worden gehesen. Een ander handige bijkomstigheid: van het valstopapparaat is dat een slachtoffer gelokaliseerd en gered kan worden. Denk bijvoorbeeld aan giftige dampen of zuurstof gebrek dat je beneden kan overkomen.
Toezicht en communicatie tijdens werk in besloten ruimten
Toezicht door een mangatwacht is essentieel bij het werken in besloten ruimten. Zorg voor open communicatie tussen teamleden en voer regelmatige evaluaties uit van valbeveiligingsmaatregelen. Het afdalen van iemand gaat dus nooit alleen. De lier wordt bedient en een mangatwacht houdt strikte toezicht op het gebeuren.
Er wordt ervanuit gegaan dat een mangatwacht dient om de betredende te beschermen en te ontzetten bij een calamiteit beneden. Hierbij geldt ook een hartaanval, hersenbloeding, vallende ziekten, een Hippo (diabeet) etc. Wat als de mangatwacht nu één van deze symptomen heeft? Vaak gebeuren deze werkzaamheden op afgelegen locaties en op vreemde tijden. Weekend of nachtwerk. Men is alleen op de onderhoudslocatie.
Verstandig is dan ook mee rekening te houden met deze zaken in een Risicoanalyse. En indien we op deze vraag van het verlaten van de besloten ruimte moeten antwoorden, dat indien de mangatwacht iets overkomt, dit als gevolg heeft dat degene beneden in nood is. Een ander moet kunnen afdalen om de redding tot stand te laten komen. Een secundair afdaalsysteem zoals een Res-Q device kan hierbij helpen dat ook als een extra zelfreddingslijn fungeren.
Meer informatie
Meer weten over valbeveiliging en PBM? Download onze PBM Catalogus en bekijk diverse PBM oplossingen voor gesloten ruimten en dakveiligheid. Wenst u meer informatie over onze valbeveiligingsoplossingen? Of wenst u advies voor de meest geschikte valbeveiligingoplossing voor uw gebouw of project? Neem dan rechtstreeks contact met ons op via [email protected] of bel ons via +31 (0)183 56 91 11.