Een slingerende val, oftewel een val met een pendule-effect, is een verborgen dreiging die ontstaat op de hoeken en uitstekende delen van een dak. Door de slingerende beweging die het slachtoffer tijdens de val maakt, bestaat de kans dat het slachtoffer gevaarlijke klappen tegen de constructie maakt. Hiermee kan ernstig letsel ontstaan en kan het slachtoffer in sommige gevallen het bewustzijn verliezen. In dit geval is de zelfredzaamheid minimaal en kan het zelfs dodelijke gevolgen hebben. Met dit blog leggen we je uit hoe je anti-pendule ankers kunt inzetten om het pendule-effect te beperken.
Valbeveiliging als basis
Met een horizontale leeflijnsysteem wordt een ‘hoofd’ valbeveiliging systeem in het midden van het dak geplaatst. Gebruikers zekeren zichzelf aan deze leeflijn zekeren door middel van een vanglijn of positioneringslijn, welke verbonden is aan het veiligheidsharnas dat zij dragen. De gebruiker kan zich zo veilig aan de leeflijn langs de dakrand begeven doormiddel van een meeloper. Deze is aan de kabel bevestigd en vormt de connectie tussen de valbeveiliging PBM en het systeem. Doordat de meeloper als het ware wordt meegesleept is de gebruiker altijd gezekerd aan de leeflijn.
Echter wanneer de gebruiker de hoek wil benaderen moet de lijn toch worden verlengd. Dit zit in de verplichte afstand van het systeem tot aan de dakrand. Als die afstand 4 meter is komt de gebruiker zeker wat meters te kort. Het gevaar zit hem in het verlengen van de lijn. Het slinger-effect oftewel pendule-val is hierbij sterk aanwezig!
Waar ontstaat Pendule valgevaar?
Dit valgevaar heeft een aantal factoren nodig wil dit zich kunnen voordoen. Door middel van onderstaande situaties laten we deze factoren zien.
De gebruiker kan zich veilig naar de dakrand positioneren dat parallel loopt aan de leeflijn. De voorwaarde hierbij is dat de afstand tussen de gebruiker en het verankeringspunt gelijk blijft (de lengte van de veiligheidslijn, van veiligheidsharnas tot aan de meeloper/leeflijn). In dit geval is er geen pendule valgevaar aanwezig.
Hoewel bij situatie 1 aangegeven wordt dat de afstand tussen de gebruiker en de meeloper altijd gelijk is, kan men de uitstekende locaties niet benaderen zonder de lijn te verlengen. Door de lijn alsnog te verlengen worden deze locaties bereikbaar maar ontstaat ook het pendule valgevaar: de langere lengte lijn veroorzaakt bij een val een groter slingerend effect vanaf deze hoek – wat op zijn beurt ertoe zal leiden dat een gebruiker met grote snelheid tegen de parallelle muur (of een ander object dat in de weg staat) klapt. *2
Wanneer een gebruiker de dakrand wil benaderen die loodrecht staat op de richting van de leeflijn (zie voorzijde van het dak in de afbeelding), zal de lengte van het vanglijn van een gebruiker toenemen naarmate hij dichter bij een hoek van het dak komt. Als die gebruiker van de voorzijde valt, zal de lange lijn ook een grote zwaai veroorzaken, rakelings langs de voorste muur. *3 In sommige gevallen kan de lengte van de vanglijn ervoor zorgen dat de gebruiker de grond raakt en hierbij breuken oploopt.
Door anti-pendule ankerpunten strategisch op het dakoppervlak in te zetten zal een eventuele val altijd beperkt worden tussen de anti-pendule ankerpunt en de gebruiker. Door een extra ‘wig’ tussen de gebruiker en het hoofdsysteem te zetten wordt de lijn als het ware ingekort waardoor een slingerende val kan worden geminimaliseerd.
Wat zijn anti-pendule ankerpunten?
Anti-pendule ankers zijn ankerpunten die dicht bij de dakrand worden geplaatst op locaties waar pendule-valgevaar, de kans op slingeren tijdens een val, bestaat. Deze ankers worden gebruikt in combinatie met meeloop valbeveiligingssystemen zoals een horizontale leeflijn of railsysteem. Gebruikers blijven altijd verankerd aan een dergelijk ‘hoofdsysteem’, en haken zich met hun veiligheidslijn aan het anti-pendule ankerpunt om een zekere locatie te bereiken. Dit dienen zij op locaties te doen zoals buitenhoeken, binnenhoeken uitstekende delen en lang te overbruggen afstanden vanaf het hoofdsysteem tot aan de dakrand.
Hoever moeten anti-pendulum ankerpunten van de dakrand liggen?
Waar het hoofdsystem 4 meter (13 voet) vanaf de dakrand wordt geïnstalleerd, worden anti-pendule ankerpunten niet meer dan 2 meter (6,5 voet) van de dakrand geplaatst. Het beperken van de grootte van de slinger beperkt de valhoogte bij een val. Dit vermindert ook de snelheid van de slinger (en dus de impact van de klap als een gebruiker tijdens de slinger valt).
Zijn er alternatieven voor het gebruik van anti-pendulum ankerpunten?
Jazeker, een horizontale leeflijn– of railsysteem zou ook parallel langs de gehele dakrand kunnen worden geplaatst. Dit zou echter alleen pendule-valgevaar elimineren als de leeflijn of rail niet meer dan 2 meter (6,5 voet) van de hoek van het dak is verwijderd. Is die afstand groter, dan zal alsnog een anti-pendule ankerpunt op die locatie moeten worden aangebracht.
Sommige leeflijnsystemen zijn ontworpen voor gelijktijdig gebruik door meerdere gebruikers. Lees voor meer informatie over de mogelijke inzetbaarheid van valbeveiliging op deze pagina.
More information
Wenst u meer informatie over onze valbeveiligingsoplossingen? Of wenst u advies voor de meest geschikte valbeveiligingoplossing voor uw gebouw of project? Neem dan rechtstreeks contact met ons op via [email protected] of bel ons via +31 (0)183 56 91 11.